کیومرث اکبری در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ با اشاره به اهمیت گلخانه‌ها در شرایط کم‌آبی، اظهار داشت: کشور ما خشک و نیمه‌خشک است و مدیریت منابع آب نیازمند دقت، برنامه‌ریزی هوشمند و استفاده از تجهیزات مدرن است؛ بهره‌وری آب یک مسئولیت ملی و همگانی است. 

وی افزود: گلخانه‌ها به‌عنوان واحدهای کشاورزی مصرف آب بسیار کمتری نسبت به مزارع و باغ‌های سنتی دارند؛ بسته به نوع گلخانه، میزان مصرف آب تا یک‌دهم یا حتی یک‌بیستم کاهش می‌یابد؛ این کاهش به معنی صرفه‌جویی و امکان تولید پایدار محصولات کشاورزی است. 

این کارشناس کشاورزی تصریح کرد: در کشور خشک ایران، گلخانه‌ها نقش حیاتی در مقابله با تغییرات اقلیمی دارند؛ این واحدها می‌توانند دما، رطوبت و شرایط محیطی را مدیریت کنند و از آسیب‌های ناشی از خشکسالی و کاهش بارندگی جلوگیری کرده و چرخه تولید محصولات را پایدار نگه دارند. 

اکبری عنوان کرد: استفاده از گلخانه‌ها نه‌تنها مصرف آب را کاهش می‌دهد، بلکه امکان کنترل دقیق شرایط محیط رشد محصولات را نیز فراهم می‌کند؛ این قابلیت باعث می‌شود کشاورزان حتی در مناطق با دمای بالا یا بارندگی اندک، بتوانند محصولات متنوع، باکیفیت و ارزش اقتصادی بالا تولید کنند. 

وی ادامه داد: نقش دولت و کشاورزان در توسعه گلخانه‌ها بسیار مهم است؛ ایران از منابع انرژی، برق و سوخت ارزان برخوردار است و تقریباً در تمامی مناطق کشور، به‌جز بخش کمی، امکان راه‌اندازی گلخانه‌های مدرن و مجهز به تجهیزات کنترل محیطی وجود دارد. 

این متخصص تولید محصولات گلخانه‌ای اذعان کرد: گلخانه‌های کارشناسی شده و مجهز، می‌توانند تولید محصولات کشاورزی را پایدار کنند؛ حتی در شرایط سخت ناشی از تغییر اقلیم که باعث کاهش عملکرد برخی ارقام می‌شود، گلخانه‌ها با کنترل شرایط محیطی خسارت‌ها را کاهش داده و تولید را تضمین می‌کنند. 

اکبری درباره سیستم‌های پیشرفته آبیاری، گفت: سیستم‌های نوین قطره‌ای و زیرسطحی، با کنترل دقیق رطوبت خاک، کمترین میزان آب را مصرف می‌کنند؛ گلخانه‌های هیدروپونیک و آئروپونیک با سیستم بازچرخانی آب، امکان استفاده مجدد از آب مصرف‌شده را فراهم کرده و صرفه‌جویی قابل توجه ایجاد می‌کنند. 

وی افزود: اگر مصرف آب گلخانه‌های مجهز به این سیستم‌ها را با مزارع فضای باز مقایسه کنیم، تفاوت بسیار چشم‌گیر است؛ این سیستم‌ها می‌توانند مصرف آب را تا ۹۹ درصد کاهش دهند و در شرایط کم‌آبی کشور، یک راهکار نجات‌دهنده محسوب می‌شوند. 

این فعال بخش کشاورزی خاطرنشان کرد: علاوه بر کاهش مصرف آب، گلخانه‌ها امکان استفاده از آب‌های بازیافتی و منابع غیرمتعارف را فراهم می‌کنند؛ این قابلیت به‌ویژه در شرایط فعلی کشور که بسیاری از شهرها با کم‌آبی مواجه هستند، اهمیت بسیار بالایی دارد. 

چالش‌ها و راهکارهای اقتصادی گلخانه‌داران

اکبری ادامه داد: چالش اقتصادی گلخانه‌داران نیز قابل توجه است؛ احداث گلخانه نیازمند سازه و فضای مناسب است که هزینه اولیه بالایی دارد؛ انتظار می‌رود دولت تسهیلات کم‌بهره ارائه کند و کشاورزان با سرمایه‌گذاری مشترک، حتی در قالب تعاونی‌های روستایی، اقدام کنند. 

وی افزود: توسعه گلخانه‌ها چه توسط دولت و چه توسط مردم، به‌ویژه در قالب شرکت‌ها یا مشارکت‌های تعاونی، باید به‌صورت آزمایشی و تجربی انجام شود؛ زیرساخت مناسب، کنترل شرایط محیطی و حضور کارشناسان مجرب، سرمایه‌گذاری اولیه را جوابگو می‌کند. 

این متخصص تولید محصولات گلخانه‌ای تأکید کرد: گلخانه‌ها با مصرف کم آب و کنترل محیط رشد، بهره‌وری بیشتری دارند؛ این سیستم کشاورزی پایدار و سودده است و بسیاری از کشورها با سرمایه‌گذاری روی گلخانه تبدیل به تولیدکننده مهم شده‌اند، مشروط بر رعایت اصول علمی و فنی دقیق. 

اکبری افزود: کشور ما از نظر انرژی، نور، دما و فضای کافی محدودیتی ندارد و امکان بهره‌برداری از گلخانه‌ها در تمام طول سال برای محصولات مختلف فراهم است؛ با مدیریت صحیح نشاها و کنترل محیط، تولید محصولات ارزشمند و ارزآور میسر می‌شود. 

وی درباره نمونه‌های موفق گلخانه در استان، گفت: در استان گلخانه‌های گیاه زینتی، گل شاخه بریده و نشا داریم که عملکرد بسیار خوبی دارند؛ برخی گلخانه‌ها مدرن بوده و با سیستم کنترل محیطی کامل، ظرفیت تولید صنعتی را برای صنایع تبدیلی فراهم می‌کنند. 

این کارشناس کشاورزی ادامه داد: از مناطق گرمسیر تا سردسیر، گلخانه‌های موفق در کنگاور و سایر نقاط استان فعالیت دارند؛ این واحدها به واحدهای سودده، مولد و اشتغال‌زا تبدیل شده‌اند و نشان می‌دهند توسعه گلخانه‌ای در کشور امکان‌پذیر و ضروری است. 

اکبری افزود: یکی از مزیت‌های گلخانه‌ها امکان تولید محصولات ویژه و با ارزش اقتصادی بالا، مانند گیاهان دارویی و محصولات ارزآور است؛ این قابلیت به کشور اجازه می‌دهد ضمن تأمین بازار داخلی، زمینه صادرات و درآمدزایی پایدار برای کشاورزان فراهم شود. 

وی تأکید کرد: با گلخانه‌ها می‌توان محصولات خارج از فصل و ارقام حساس را نیز تولید کرد؛ کنترل دما، رطوبت و نور امکان رشد گیاهان در شرایط نامساعد را فراهم کرده و کشاورزان می‌توانند عملکرد بالا و کیفیت مطلوب محصول را تضمین کنند. 

کاهش ریسک‌ها و تضمین تولید پایدار

این متخصص تولید محصولات گلخانه‌ای افزود: استفاده از گلخانه‌ها باعث کاهش ریسک‌های ناشی از عوامل خسارت‌زا می‌شود؛ حشرات، بیماری‌ها و شرایط اقلیمی سخت در محیط گلخانه کنترل شده و امکان تولید محصولات بدون وقفه فراهم می‌شود که این مزیت در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور اهمیت مضاعف دارد. 

اکبری درباره نقش دولت و همکاری کشاورزان، تصریح کرد: توسعه گلخانه‌ها نیازمند هماهنگی میان دولت و کشاورزان است؛ حمایت‌های مالی، مشاوره کارشناسی و زیرساخت‌های مناسب باید فراهم شود تا سرمایه‌گذاری اولیه به بازدهی و درآمد پایدار تبدیل و اشتغال پایدار ایجاد شود. 

وی در پایان گفت: تجربه گلخانه‌های موفق استان نشان می‌دهد که رعایت اصول علمی، حضور کارشناسان باتجربه و مدیریت دقیق می‌تواند گلخانه‌ها را به واحدهای مولد، سودده و اشتغال‌زا تبدیل کند؛ این تجربه باید در سطح کشور گسترش یابد تا فرصت اقتصادی واقعی ایجاد شود. 

انتهای خبر/