به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ ورزش هاکی زیر آب، یکی از ورزش‌های نسبتاً نوظهور و کم‌شنیده در دنیای ورزش‌های آبی است که در طی سال‌های اخیر توجه بیشتری را به خود جلب کرده است.

این ورزش جذاب و مهیج که ترکیبی از مهارت‌های شنا، تاکتیک‌های تیمی و بازی‌های فیزیکی است، به‌ویژه در محیط‌های آبی و به‌ویژه در استخرهای عمیق انجام می‌شود؛ به دلیل شرایط ویژه این ورزش، آنچه که اهمیت زیادی دارد، نحوه انجام، تجهیزات و اصول ایمنی در این رشته است. 

نگاه کلی به ورزش هاکی زیر آب

هاکی زیر آب (Underwater Hockey) یا به زبان انگلیسی «Octopush» یک ورزش تیمی است که در آن دو تیم به رقابت با یکدیگر می‌پردازند؛ این ورزش در زیر آب و در یک استخر عمیق برگزار می‌شود و هدف اصلی آن این است که بازیکنان هر تیم با استفاده از یک چوب کوچک، توپ مخصوصی را به داخل دروازه تیم مقابل بفرستند. 

برخلاف هاکی روی یخ یا زمین، در هاکی زیر آب، بازیکنان در حال شنا کردن هستند و مجبورند برای نگه‌داشتن تنفس خود، به‌طور مداوم از سطح آب بالا بروند که این ویژگی به‌طور چشمگیری چالش‌ها و پیچیدگی‌های این ورزش را افزایش می‌دهد.

هاکی زیر آب می‌تواند به‌عنوان یک ورزش گروهی بسیار سرگرم‌کننده و فیزیکی به شمار آید؛ از آنجا که بازیکنان باید در زیر آب بمانند و همزمان تمرکز و استراتژی لازم را برای تیم خود به‌کار بگیرند، این ورزش نه‌تنها از نظر جسمی، بلکه از نظر ذهنی نیز چالش‌برانگیز است.

ورزش هاکی زیر آب به‌طور مستقیم بر سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی افراد تأثیر می‌گذارد که در ادامه به چندین مورد از اهمیت‌های این ورزش اشاره خواهیم کرد.

۱ـ تقویت استقامت و تحمل: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این ورزش، تأثیر آن بر استقامت جسمانی است؛ شناگران و بازیکنان هاکی زیر آب باید به‌طور مداوم در محیطی تحت فشار و بدون تنفس کافی، فعالیت کنند. 

این ویژگی به تقویت سیستم تنفسی و قلبی ـ عروقی کمک می‌کند و در بلندمدت، استقامت بدنی افراد را افزایش می‌دهد، از آنجا که این ورزش به شنا و حرکات آبی تکیه دارد، به تقویت عضلات پایین‌تنه و بازوها کمک بسیاری می‌کند.

۲ـ بهبود سلامت روانی: هاکی زیر آب علاوه بر فواید جسمانی، بر سلامت روانی افراد نیز تأثیرات مثبتی دارد؛ این ورزش به دلیل اینکه نیازمند هماهنگی ذهن و بدن است، به افزایش تمرکز و تقویت مهارت‌های ذهنی کمک می‌کند. 

همچنین، همانطور که بسیاری از ورزش‌های گروهی، فضای رقابتی و دوستانه‌ای را ایجاد می‌کنند، هاکی زیر آب نیز می‌تواند به تقویت روحیه اجتماعی افراد و ارتباطات تیمی کمک کند.

۳ـ توسعه کار تیمی و روحیه جمعی: هاکی زیر آب، یک ورزش تیمی است و نیاز به همکاری نزدیک اعضای تیم دارد، این ورزش به بازیکنان یاد می‌دهد که چگونه برای دستیابی به یک هدف مشترک با هم همکاری کنند و در این راه از حمایت یکدیگر بهره‌مند شوند؛ در واقع، توانایی کار تیمی یکی از ویژگی‌های اصلی این ورزش است که می‌تواند در زندگی روزمره نیز مفید واقع شود.

۴ـ افزایش اعتماد به نفس و اراده: موفقیت در هاکی زیر آب مستلزم تسلط بر مهارت‌های خاصی از قبیل شنا، کنترل تنفس، استراتژی‌سازی و هماهنگی با تیم است که این چالش‌ها، به تقویت اعتماد به نفس و اراده بازیکنان کمک می‌کنند و آن‌ها را به فردی مقاوم‌تر و مصمم‌تر تبدیل می‌کنند.

نحوه انجام ورزش هاکی زیر آب

ورزش هاکی زیر آب بر اساس اصول خاصی انجام می‌شود؛ در این بخش، به‌طور خلاصه نحوه انجام این ورزش توضیح داده می‌شود.

- ترکیب تیم‌ها: تیم‌ها معمولاً از ۶ نفر در هر طرف تشکیل می‌شوند؛ هر تیم یک دروازه‌بان دارد و باقی بازیکنان به‌طور عمومی به نقش‌های حمله و دفاع تقسیم می‌شوند.

- مکان بازی: هاکی زیر آب در استخرهایی با عمق حداقل سه متر برگزار می‌شود؛ استخرهای عمیق‌تر امکان انجام حرکات پیچیده‌تر و دقیق‌تر را فراهم می‌آورند.

- وسیله‌های بازی: در این ورزش، بازیکنان از یک چوب مخصوص به نام «Pusher» برای هدایت توپ استفاده می‌کنند؛ توپ‌ها به‌طور معمول از مواد سبک و قابل شناور ساخته می‌شوند تا راحت‌تر در زیر آب حرکت کنند.

- مدت‌زمان بازی: هر بازی معمولاً به سه دور ۱۰ دقیقه‌ای تقسیم می‌شود و در هر دور، تیم‌ها تلاش می‌کنند توپ را به دروازه حریف بفرستند؛ بین هر دور، تیم‌ها به مدت یک یا دو دقیقه فرصت استراحت دارند.

- قوانین بازی: قوانینی مانند تعداد بازیکنان، زمان بازی، استفاده از چوب‌ها و نحوه امتیازدهی در این ورزش وجود دارد و به‌طور کلی، هدف اصلی این است که توپ را به دروازه تیم حریف بفرستید، بدون آنکه قوانین مربوط به برخورد با بازیکنان یا توپ نقض شود.

تجهیزات مورد نیاز برای هاکی زیر آب

برای انجام این ورزش به تجهیزات ویژه‌ای نیاز است که در این بخش، به تجهیزات اصلی مورد نیاز برای هاکی زیر آب اشاره خواهیم کرد.

۱- چوب پِشِر (Pusher): چوب‌های مخصوصی که در این ورزش استفاده می‌شوند، کوتاه و سبک هستند و برای هدایت توپ در زیر آب طراحی شده‌اند، این چوب‌ها باید از موادی ساخته شوند که بتوانند در زیر آب به راحتی حرکت کنند.

۲- توپ هاکی: توپ هاکی زیر آب معمولاً از جنس پلاستیک سبک ساخته می‌شود و در ابعاد استاندارد خاصی تولید می‌شود، این توپ باید وزن مناسب و شناوری خوبی داشته باشد تا در آب حرکت کند.

۳- ماسک و لوله تنفسی: بازیکنان در طول بازی نیاز به تنفس مکرر از سطح آب دارند؛ بنابراین استفاده از ماسک شنا و لوله تنفسی از جمله ضروریات برای این ورزش است.

۴- دستکش و کفش غواصی: به منظور محافظت از دست‌ها و پاها در هنگام بازی و همچنین ایجاد تعادل و قدرت حرکت در زیر آب، بازیکنان باید از دستکش‌های غواصی و کفش‌های مخصوص استفاده کنند.

۵- کلاه ایمنی: از آنجا که برخورد با بازیکنان دیگر ممکن است باعث آسیب دیدگی شود، استفاده از کلاه ایمنی یکی از اصول ایمنی مهم در این ورزش است.

اقدامات ایمنی در ورزش هاکی زیر آب

ورزش هاکی زیر آب به دلیل انجام در محیطی تحت فشار و کم‌تنفس، نیاز به رعایت اصول ایمنی دقیق دارد. برخی از اقدامات ایمنی عبارتند از:

- آموزش صحیح شنا و تکنیک‌های تنفس: قبل از شروع به بازی، بازیکنان باید آموزش‌های لازم در زمینه شنا و کنترل تنفس در زیر آب را دریافت کنند؛ همچنین، استفاده از لوله تنفسی و ماسک شنا باید به‌طور صحیح انجام شود.

- وجود ناظر در استخر: حضور ناظر متخصص در استخر جهت بررسی سلامت و ایمنی بازیکنان ضروری است، ناظر باید قادر به واکنش سریع در مواقع اضطراری باشد.

- استفاده از تجهیزات ایمنی استاندارد: همه تجهیزات باید از کیفیت استاندارد برخوردار باشند و پیش از هر مسابقه، بررسی وضعیت آن‌ها الزامی است.

برای گسترش ورزش هاکی زیر آب در استان کرمانشاه، باید شرایط و امکانات مناسبی فراهم شود، این شرایط شامل تجهیز استخرها به عمق مناسب، آموزش مربیان حرفه‌ای و فراهم کردن تجهیزات به‌روز است. 

همچنین، ایجاد باشگاه‌ها و تیم‌های حرفه‌ای برای آموزش و رقابت، نقش مهمی در ترویج این ورزش خواهد داشت؛ ایجاد فرهنگ و آگاهی عمومی درباره فواید این ورزش، می‌تواند عامل انگیزشی خوبی برای جذب جوانان به این رشته باشد.

ورزش هاکی زیر آب، با ویژگی‌های منحصر به فرد خود، می‌تواند به‌عنوان یک ورزش جذاب و مؤثر در تقویت سلامت جسمانی و روانی افراد شناخته شود. 

این ورزش، علاوه بر فراهم آوردن فرصتی برای تفریح و سرگرمی، به‌طور جدی توانایی‌های فردی و تیمی بازیکنان را ارتقا می‌دهد. برای گسترش و توسعه این ورزش در استان کرمانشاه، ایجاد امکانات و تجهیزات مناسب، آموزش حرفه‌ای و اطلاع‌رسانی گسترده ضروری است. 

با توجه به استعدادهای فراوان و علاقه‌مندی‌های روزافزون به ورزش‌های آبی در ایران، هاکی زیر آب می‌تواند آینده‌ای درخشان در کرمانشاه داشته باشد.

یادداشت به قلم شکیبا خاطری؛ فعال رسانه‌ای