مینا کرمی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: دوران کودکی یکی از حساس‌ترین مقاطع زندگی انسان است که بنیان شخصیت و بسیاری از رفتارهای کودک در این سن بنا نهاده می‌شود.  تحقیقات بلندمدت دانشمندان نشان می‌دهد، افرادی که در دوران کودکی مورد توجه والدین قرار داشته‌اند و به نیازهای آن‌ها رسیدگی شده است، در دوران بزرگسالی افراد شادتر و موفق‌تری بوده‌اند.  

وی افزود: شناسایی نیازهای کودکان و اختصاص زمان و توجه کافی برای برطرف کردن این نیازها، یکی از بزرگ‌ترین مسئولیت‌های والدین است که در رشد و بالندگی کودک تأثیر بسزایی دارد.  حال این سئوال پیش می‌آید که مهم‌ترین نیازهای کودکان چه مواردی هستند و چگونه می‌توان این نیازها را برطرف کرد؟ 

این مشاور خانواده بیان کرد: کودکان علاوه بر برآورده شدن نیازهای اولیه‌ای مانند خوراک و پوشاک، نیازهای مهم دیگری نیز دارند که لازم است مورد توجه قرار گیرند از جمله: اختصاص زمان کافی به کودک لازم است که والدین با اختصاص زمان کافی و باکیفیت به فرزندان، به شناخت و رفع نیازهای آن‌ها بپردازند.  والدین با صرف زمان کافی قادر خواهند بود که نیازهای کودک را به خوبی بشناسند و کشف کنند که آن‌ها دقیقاً چه شخصیتی دارند. از جمله اختصاص زمان برای کودکان می‌توان به مشارکت کودک در امور منزل مانند آشپزی اشاره کرد. 

به گفته کرمی، تکنیک‌هایی وجود دارد که والدین با استفاده از این روش‌ها امکان صرف زمان بیشتری با کودکان خواهند داشت که از جمله آن‌ها مشارکت دادن کودک در انجام امور خارج از منزل مانند خرید یا نظافت حیاط، مشارکت کودک در امور منزل مانند آشپزی، پیاده‌روی با کودکان به جای رانندگی، همراهی کودک در زمان خواب و انجام تفریحات سالم و فعالیت‌های ورزشی است. 

وی عنوان کرد: پژوهش‌ها نشان می‌دهد کودکانی که والدینشان با آن‌ها زیاد صحبت می‌کنند نسبت به بچه‌هایی که زمان کم‌تری به آن‌ها اختصاص داده می‌شود، مهارت‌های زبانی پیشرفته‌تری دارند. 

کرمی در ادامه با اشاره به اینکه کودکان درست مانند بزرگسالان به احساس امنیت و سلامت نیاز دارند، تصریح کرد: رشد مغز کودک در سه سال اول زندگی بیشتر از هر زمان دیگری اتفاق می‌افتد. اگر نیازهای اولیه کودک در این مدت برآورده نشود، ممکن است به صورت مادام‌العمر با عواقب نامطلوبی همراه باشد.  مشکلاتی مانند اعتیاد والدین و فقر که در برآورده شدن نیازهای اولیه اختلال ایجاد می‌کند، ممکن است روی مغز کودک تأثیرات مخربی داشته باشد. نقش پرستار کودک نیز در هنگام نگهداری از کودکان برای ایجاد حس امنیت بسیار مهم است.  

تأثیر محبت و نوازش بر رشد کودک

کرمی همچنین افزود: نوازش کودکان سبب می‌شود که کودکان بهتر بخوابند و از رشد مغز بهتری برخودار باشند. مطالعه‌ای که بر روی ۵۰۰ نوزاد تا سن ۳۰ سالگی انجام شد، نشان داد که نوزادانی که مادران مهربان‌تری داشتند، کمتر دچار اضطراب، پریشانی عاطفی یا خصومت می‌شوند. 

وی تصریح کرد: این وضعیت احتمالاً به این دلیل است که نوازش و محبت فیزیکی سبب ترشح هورمونی به نام اکسی‌توسین می‌شود که در ایجاد پیوندهای اجتماعی مؤثر است. کودکانی که از سطوح بالاتر اکسی‌توسین برخوردار هستند در تعاملات اجتماعی و روابط آینده خود موفق‌تر خواهد بود. 

لزوم حمایت عاطفی کودکان

کرمی تصریح کرد: کودکان به حمایت عاطفی نیاز دارند، زیرا هنوز مهارت‌های لازم برای مقابله با احساسات خود را نیاموخته‌اند. کودکان برای یادگیری نحوه کنترل احساسات خود به کمک سایرین نیاز دارند. یکی از راه‌هایی که می‌توان به کودک کمک کرد ایجاد الگوی مناسب برای خودکنترلی است. بهتر است والدین وقتی احساس ناامیدی، غم یا عصبانیت می‌کنند، احساسات خود را نام‌گذاری کنند و به کودک نشان دهند که چگونه با این مشکل به شیوه‌ای سازنده برخورد کنند. 

وی گفت: یکی دیگر از راه‌های مفید برای حمایت عاطفی از کودکان این است که به او کمک شود احساسات خود را قبل از اینکه تحت تأثیر قرار بگیرد، متوجه شود، لازم است والدین کودک را تشویق کنند تا با درجه‌بندی احساسات خود در مقیاس یک تا ۱۰، قبل از اینکه این احساسات از کنترل خارج شوند، شروع به برخورد با آن‌ها کند. 

فراهم کردن امکانات تحصیلی 

کرمی با اشاره به اینکه برخورداری کودک از آموزش‌های مناسب دریچه‌های زیادی را به روی کودکان باز می‌کند. آموزش مناسب به کودکان سبب می‌شود که آن‌ها از مهارت‌های تفکر انتقادی و منطقی پیشرفته‌تری برخوردار شوند. هر چه کودک از آموزش باکیفیت‌تری برخوردار باشد در آینده شغل و درآمد بهتری خواهد داشت. سطوح بالاتر تحصیلات نیز با زندگی طولانی‌تر و سالم‌تر همراه خواهد بود. 

وی عنوان کرد: برخورداری از برنامه‌ریزی مشخص و روال منظم، به رشد کودکان کمک می‌کند. در واقع کودکان زمانی بهترین عملکرد خود را نشان می‌دهند، که از یک برنامه مشخص پیروی کنند و از انتظارات اطرافیان باخبر باشند. برنامه‌ریزی منظم برای کودکان مزایای زیادی را به همراه دارد از جمله بهبود رشد مغزی کودکان برای انجام فعالیت‌هایی مانند تفکر، یادگیری، به خاطرسپاری، استدلال و توجه، خواب و استراحت کافی، افزایش استقلال در برنامه روزانه، بهبود مهارت‌های مقابله‌ای به دلیل افزایش احساس امنیت و ثبات، بهبود مهارت‌های مدیریت زمان و
ایجاد عادت‌های سالم

پاینبدی به رفتارهای مسئولانه

کرمی همچنین افزود: ساده‌ترین راه برای برنامه‌ریزی مشخص به‌منظور انجام چنین کاری این است که خانه را برای کودک خود ایمن کنید یا حداقل جاهایی را که در دسترس کودک است ایمن‌سازی کنید. 

مراقبت‌های بهداشتی از کودک

این کارشناس در ادامه بیان داشت: همه کودکان به بهداشت عمومی و مراقبت‌های دندانی باکیفیت نیاز دارند. کودکان بدون دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی باکیفیت، در معرض خطر ابتلا به بیماری‌ها و مشکلات غیرقابل پیشگیری هستند. مراقبت‌های بهداشتی مناسب، بر سلامت جسمی، عاطفی، رشد و تکامل کودکان و توانایی آن‌ها برای دستیابی به ظرفیت کامل خود در بزرگسان تأثیر می‌گذارد. بهداشت مناسب دهان و دندان نیز بسیار مهم است زیرا بیماری‌های دهان عامل بروز مشکلات جدی در سلامت عمومی کودک خواهد شد. 

وجود الگوهای خوب برای کودک

کرمی با بیان اینکه کودکان به دنبال یافتن الگوهایی مناسبی هستند که چگونگی رفتار مناسب در مدرسه، موقعیت‌های اجتماعی و زندگی را به آن‌ها نشان دهد، گفت: کودکان معمولاً نوع رفتار، وضعیت ظاهری و سایر الگوهای خود را از بزرگسالان تقلید می‌کنند. البته این الگوها ممکن است مثبت یا منفی باشند. 

وی با اشاره به چند روش کاربردی برای تشویق کودکان به تقلید از الگوهای مثبت، گفت: کودکان را تشویق کنید تا در فعالیت‌هایی مشارکت کنند که ارزش‌های شما را منعکس می‌کند، با فرزندتان در مورد ویژگی‌های الگوهای مثبت صحبت کنید، به کودک اجازه دهید که برخی از رفتارهای الگوهای خود را بدون تقلید کردن همه جزئیات تقلید کند، به کودک یادآوری کنید که همه مردم انتخاب‌های خوب و بد دارند و مهم است که از اشتباهات خود عبرت کافی بگیرند. 

اعتماد به نفس

این مشاور خانواده افزود: کودکانی که یاد گرفته‌اند احساس خوبی نسبت به خودشان داشته باشند، در آینده برای امتحان فرصت‌های جدید اعتماد به نفس بیشتری از خود نشان می‌دهند. کودکی که از اعتماد به نفس کافی برخوردار است به راحتی با اشتباهات خود کنار می‌آید و زمانی که دچار شکست می‌شود باز هم به تلاش خود ادامه می‌دهد. احتمال موفقیت این کودکان در مدرسه، خانه و در بین دوستان بیشتر است. 

کرمی با بیان اینکه تکنیک‌هایی برای تقویت اعتماد به نفس و عزت نفس کودکان وجود دارد که والدین می‌توانند از این روش‌ها برای پرورش فرزندان خود استفاده کنند، خاطرنشان کرد: روش درست انجام کارها را به کودک آموزش دهید، تلاش کودکان را بدون توجه به نتیجه کار مورد تقدیر قرار دهید، از هرگونه انتقاد تند پرهیز کنید، روی نقاط قوت کودک تمرکز کنید، اجازه دهید که کودک به دیگران کمک کند و الگوی رفتاری مناسبی برای کودک باشید. 

بازی کردن با کودکان

کرمی با بیان اینکه بازی کردن برای رشد عاطفی، اجتماعی، فیزیکی و فکری کودک ضروری است، بیان کرد: کودک از طریق بازی قادر به خلق دنیایی است که امکان کنترل و تسلط بر آن را خواهد داشت. در واقع کودک در طی بازی وارد نقش‌های بزرگسالان می‌شود و می‌تواند با سایرین ارتباط برقرار کند. 

وی گفت: بازی کردن فرصتی برای رشد اعتماد به نفس و انعطاف‌پذیری را در کودکان به وجود می‌آورد. کودک در حین بازی با سایر کودکان، مهارت‌های ارزشمندی مانند فعالیت‌های گروهی، اشتراک وسائل، روش مذاکره، توانایی حل اختلافات و دفاع از خود را یاد می‌گیرد. 

کرمی در پایان اذعان کرد: توجه به نیازهای ضروری کودکان و برآورده کردن آن‌ها، مهم‌ترین مسئولیت والدین است که باید مورد توجه قرار گیرد. در واقع شناسایی و برطرف کردن این نیازها به صورت چشم‌گیری بر رشد شخصیت و بالندگی کودک تأثیرگذار است. حضور دلگرم‌کننده والدین در کنار کودک، زمینه‌ساز موفقیت‌های همه‌جانبه کودک در دوران بزرگسالی خواهد بود. 

انتهای خبر/