حالت تاریک
Image
Logo
پنج‌شنبه, 19 مهر 1403
دیابت بیماری خاموشی که در کمین است
سبک زندگی سالم ضامن سلامتی؛

دیابت بیماری خاموشی که در کمین است

امروزه شاهد شیوع بیماری‌های غیرواگیر از جمله دیابت هستیم که برای پیشگیری از ابتلا به آن‌ها داشتن سبک زندگی سالم ضروری است.

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ با توجه به سبک زندگی، کم‌تحرکی و استرس در دنیای مدرن امروزی شاهد جولان بیماری‌های مختلف از جمله دیابت هستیم که با کنترل‌نکردن آن، صدمات جبران‌ناپذیری از لحاظ روحی و جسمی بر فرد تحمیل می‌شود.

دیابت یا مرض قند یک بیماری مزمن ناتوان‌کننده و خاموش محسوب می‌شود که عوارض بسیاری مانند آسیب‌های چشمی، کلیوی، زخم‌های دیابتی و عوارض قلبی و عروقی را به همراه دارد و هزینه‌های فراوانی را نیز بر خانواده‌ها و جامعه تحمیل می‌کند البته این بیماری با روش‌های پیشگیرانه و درمانی می‌تواند مهار شود.

سبک زندگی ناسالم از علل اصلی دیابت

رضا تحویلیان در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: یکی از عمده‌ترین دلایل بروز دیابت در افراد سبک غذایی و سبک زندگی است لذا اولین کاری که در ارتباط با دیابت باید انجام شود این است که افراد پیش از ابتلا به آن و یا در حین ابتلا به آن سبک غذایی خود را عوض کنند.

این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه افزود: مطالعات نشان می‌دهد که علت اصلی بروز قند خون سبک غذایی نامناسب و سبک زندگی ناسالم است. 

وی گفت: یکی از بهترین توصیه‌ها در این زمینه این است که از استفاده بی‌رویه و نادرست مواد کربوهیدراتی و قندی در وعده‌های غذایی جلوگیری شود.

تحویلیان تصریح کرد: بدون شک اضافه وزن می‌تواند باعث بروز دیابت شود برای جلوگیری از اضافه وزن راه‌های مختلفی وجود دارد که افراد با توجه به شناختی که از خود دارند و نیز با مراجعه به افراد متخصص باید بهترین راه را انتخاب کنند تا مبتلا به چربی دور شکم نشوند.

وی با بیان اینکه حرکات ورزشی و پیاده‌روی نیز می‌تواند تا حد زیادی در جلوگیری و کنترل دیابت مؤثر باشد، گفت: فعالیت‌های جسمانی و حرکات ورزشی هم‌چون پیاده‌روی، کوهپیمایی، دوچرخه‌سواری و شنا تأثیر به‌سزایی در پیشگیری و کنترل این بیماری دارد.

تحویلیان خاطرنشان کرد: ورزش‌ها باید متناسب با توان جسمی افراد تعریف شوند و افراد باید متناسب با توان جسمی خود ورزش‌هایی را برای انجام دادن انتخاب کنند. 

وی تأکید کرد: همیشه پیشگیری از یک بیماری ساده‌تر و ارزان‌تر از درمان آن است در مورد بیماری دیابت نیز این موضوع صدق می‌کند، برخی از افراد با ناآگاهی پرخوری می‌کنند و یا موادی را وارد بدن خود می‌کنند که در ابتلا به بیماری دیابت تأثیرگذار هستند. 

این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفت: اگر افراد بتوانند میزان و کیفیت مواد غذایی را که وارد بدن خود می‌کنند تحت کنترل در بیاورند می‌توانند تا حد زیادی از ابتلا به بیماری دیابت پیشگیری و یا آن را کنترل کنند لذا سبک زندگی و تغذیه درست در بیماران دیابتی باعث کاهش مصرف انسولین در آن‌ها می‌شود.

وی افزود: بهترین توصیه برای افراد در ارتباط با دیابت این است که به غذای خود بنگرند و ببینند که چه می‌خورند همچنین سبک زندگی خود را نیز باید مشاهده کنند و اموری همچون خواب درست و کافی و فعالیت‌های جسمانی مناسب را مد نظر داشته باشند.

میزان قند خون در مرحله پیش‌دیابت قابل پیشگیری است

حامد احمدی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: دیابت انواع مختلفی دارد دیابت نوع یک و نوع دو؛ که نوع یک خیلی با سبک زندگی در ارتباط نیست زیرا این نوع از دیابت یک بیماری خودایمنی محسوب می‌شود و بیمار خیلی در آن نقشی ندارد چون معمولاً از کودکی به آن مبتلا می‌شوند.

این پزشک عمومی کرمانشاهی افزود: دیابت نوع دو قابل پیشگیری است در این نوع از دیابت بیمار با سبک زندگی نامناسب زمینه ابتلا به آن را فراهم می‌کند می‌توان با رعایت برخی موارد و نکات مانع از ابتلا یا پیشرفت دیابت نوع دو شد.

وی گفت: در دیابت نوع دو نیز زمینه ژنتیکی هم بسیار تأثیرگذار است و اثر آن اثبات شده است اما همچنان سبک زندگی مهم‌ترین عامل ابتلا به این نوع از دیابت است.

وی گفت: دریافت کالری بیش از نیاز بدن، تغذیه نامناسب، مصرف قند زیاد، افزایش وزن، پرخوری، مصرف نامتناسب کربوهیدرات و پروتئین از عوامل ابتلا به دیابت نوع دو هستند، گاهی یک فرد کالری زیادی دریافت می‌کند اما آن را با تحرک و ورزش از بین نمی‌برد.

احمدی ادامه داد: همین کالری‌ها در بلندمدت کم‌کم سلول‌های بدن را نسبت به انسولین مقاوم می‌کنند یعنی بدن دیگر به انسولین پاسخ نمی‌دهد و هورمون انسولین نمی‌تواند سطح خون بدن را پایین بیاورد و آن را تنظیم کند به این ترتیب طی چندین سال سلول‌ها مقاوم می‌شوند و نسبت به انسولین پاسخ نمی‌دهند و انسولین در سطح بالایی قرار می‌گیرد.

وی افزود: یکی از راه‌های مقابله با این فرآیند اصلاح ابعاد مختلف سبک زندگی است، از لحاظ ورزش باید میزان تحرک فرد بالا برود تا بتواند اضافه کالری را که دریافت می‌کند بسوزاند و در بدن اشباع نشود.

احمدی تصریح کرد: حجم غذایی که فرد دریافت می‌کند نیز باید متناسب با نیاز واقعی بدن باشد و از اضافه‌خوری بپرهیزد مصرف کربوهیدرات و چربی باید به حداقل برسد افراد باید به شدت مراقب وزن خود باشند.

وی بیان کرد: افزایش وزن باعث ایجاد مقاومت سلولی نسبت به انسولین می‌شود و زمینه ابتلا به دیابت را فراهم می‌کند.

احمدی افزود: از نشانه‌های ابتلا به دیابت  می‌توان به این موارد اشاره کرد: زیاد نوشیدن و پر ادراری، افزایش حجم ادرار، شیرین‌بودن ادرار که یکی از نشانه‌های تشخیص دیابت در گذشته بوده زیرا کلیه می‌خواهد قند اضافه را از بدن هضم کند از این رو قند بیشتری در ادرار است و موجب شیرین شدن آن می‌شود البته این علائم به مرور زمان و آهسته اتفاق می‌افتد و ممکن است فرد بیمار متوجه آن نشود.

این پزشک عمومی خاطرنشان کرد: پس از تشخیص دیابت در یک فرد اگر میزان قند خون در مرحله پیش‌دیابت باشد این بیماری قابل پیشگیری خواهد بود و می‌توان جلوی آن را گرفت تا به مرحله دیابت نرسد.

وی ادامه داد: پیش‌دیابت را معمولاً با قند خون ناشتای بین ۱۰۰ تا ۱۲۶ تعریف می‌کنند اگر فردی پس از گذشت هشت تا ۱۲ ساعت از مصرف شام خود که معده او خالی است قند خونی بین ۱۰۰ تا ۱۲۶ داشته باشد در مرحله پیش‌دیابت قرار دارد یعنی در آستانه ابتلا به دیابت است.

احمدی گفت: در مراحل اولیه ابتلا به دیابت می‌توان با اصلاح سبک زندگی به مرحله پیش‌دیابت و حتی قبل از آن بازگشت و دیگر نیازی به استفاده از دارو نیست اگر قند خون از ۱۲۶ عبور کند فرد به دیابت مبتلا شده است و به آن بیمار دیابتی اطلاق می‌شود.

این پزشک عمومی افزود: در این مرحله معمولأ اصلاح سبک زندگی به تنهایی جوابگو نیست و برای جلوگیری از پیشروی و وخیم‌تر شدن بیماری علاوه بر اصلاح سبک زندگی بیمار حتماً باید تحت نظر پزشک از دارو هم استفاده کند، آزمایش هموگلوبین ای‌وان‌سی یا HBA1c  یا همان میانگین قند خون سه ماهه هم در تشخیص این بیماری بسیار مهم است.

وی خاطرنشان کرد: قند خون ناشتا را می‌توان با دستگاه‌های خانگی بررسی کرد فردی که دیابت او محرز شده و قند خون او از مرحله پیش‌دیابت گذر کرده است اگر قند خونش خیلی بالا نباشد می‌توان هم‌زمان با توصیه برای اصلاح سبک زندگی، برای او دارو با دوز پایین تجویز کرد.

احمدی ادامه داد: اما اگر قند خون او در زمان تشخیص اعداد بسیار بالایی باشد حتما باید داروهایی با دوز بالا و همچنین انسولین برای او تجویز شود، خوشبختانه تنوع داروهای دیابت در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده است؛ فردی که به مرحله‌ای از بیماری رسیده که حتماً باید انسولین مصرف کند چون بدن آنها به انسولین مقاوم شده و باید با دوز بالای انسولین مصرف کنند اگر انسولین در دسترسشان قرار نگیرد شرایط بسیار سختی برای آن‌ها پیش خواهد آمد.

وی گفت: بدن هر فرد به طور طبیعی با یک ساز و کار مناسب و در زمان مناسب هورمون انسولین را ترشح می‌کند اگر سیستم بدن به هم بریزد و فرد مبتلا به دیابت شود و بیمار به انسولین دسترسی نداشته باشد این شرایط ممکن است کشنده باشد در این شرایط فرد بیمار ممکن است به عارضه کتواسیدوز دیابتی (DKA) دچار شود در این صورت فرد حتماً باید بستری شود و حتی با رساندن انسولین به او ممکن است بهبود پیدا نکند. 

احمدی افزود: از آنجا که دیابت هم عروق‌ریز و هم عروق درشت بدن را درگیر می‌کند تقریباً به تمام نقاط بدن دست‌اندازی می‌کند می‌تواند قسمت‌های مختلف بدن را دچار آسیب کند که از آن جمله می‌توان به این موارد اشاره کرد: آسیب‌های کلیوی، آسیب‌های چشمی و آسیب‌های قلبی - عروقی.

وی افزود: در برخی از این آسیب‌ها بیمار می‌تواند نابینا شود یا کلیه‌های خود را از دست دهد و نیاز به دیالیز پیدا کند در برخی موارد نیز ممکن است قلب بیمار ضعیف شود یا از کار بیفتد و سکته کند اگر بیمار دچار نوروپاتی شود ممکن است با ایجاد یک زخم بر روی بدن زخم او خیلی دیر خوب شود و حتی زخم او به راحتی عفونی شود حتی بدون اینکه دردی احساس کند در این موارد معمولاً زخم بیمار ترمیم نمی‌شود و اگر عفونت او به استخوان عضو برسد چاره‌ای به غیر از قطع عضو وجود ندارد.

احمدی تصریح کرد: در نتیجه در هر مرحله که دیابت پیشروی کند کار سخت‌تر می‌شود اگر فردی مبتلا نباشد یا در مرحله پیش‌دیابت باشد و یا در مراحل ابتدایی دیابت باشد می‌توان او را با اصلاح سبک زندگی و دارو مداوا کرد اگر بیماری قند خون خود را کنترل نکند بیش از ۱۰ سال فرصت ندارد و در همان ۱۰ سال اول عوارض بیماری خود را می‌بیند.

گفتنی است که چند وقتی است که بیماران دیابتی در نقاط مختلف کرمانشاه برای تأمين انسولین دچار مشکل هستند.

از آن‌جایی که بار روحی و روانی بیماری دیابت در افراد مبتلا بسیار زیاد است و می‌تواند تأثیر منفی در کیفیت زندگی داشته باشد لذا از مسئولان انتظار می‌رود حمایت‌های بیشتری از بیماران دیابتی داشته باشند.

وجود انسولین ایرانی به اندازه کافی در انبارها 

هانیه احمدی نیز در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ درباره کمبود انسولین اظهار داشت: در خصوص انسولین‌های قلمی نمونه‌های مشابه تولید داخل و در واقع نمونه ایرانی هیچ‌گونه کمبودی در کشور و به‌ویژه استان وجود ندارد.

مدیر نظارت بر امور داروی استان کرمانشاه گفت: به اندازه کافی انبار انسولین‌های قلمی ایرانی در شرکت‌های شعبه استانی وجود دارد. 

وی گفت: اعلام نیاز به انسولین هر ماهه به سازمان غذا و دارو توسط استان انجام می‌شود و تعدادی سهمیه‌ از هر نوع انسولین وارداتی توسط سازمان غذا و دارو برای استان‌ها با توجه به موجودی کشور و بیماران پرونده‌دار دیابتی لحاظ و عدد آن ابلاغ می‌شود و بر اساس آن برای پیگیری ورود هرچه سریع‌تر انسولین به استان اقدام می‌کنیم.

احمدی گفت: افراد می‌توانند سئوالات، درخواست‌ها و پیشنهادات خود را با سامانه ۱۹۰ ارائه کنند مسئولان و کارشناسان موجود از این طریق آماده پاسخ‌گویی به این عزیزان هستند.

به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ افراد می‌توانند با یک آزمایش ساده، میزان قند خون را کنترل کنند و اگر فردی میزان قند خونش در دو نوبت آزمایش در فاصله یک هفته، بین ۱۱۰ تا ۱۲۶ باشد در مرز دیابت و اگر بالاتر از این رقم باشد مبتلا به دیابت شده و باید با مراجعه به پزشک، روند درمانی خود را آغاز کند.

تشخیص به موقع و اقدام به درمان ابتدایی و اصولی این افراد در این مرحله، می‌تواند از بروز بسیاری از آسیب‌های آتی و تحمیل هزینه‌های گزاف به نظام سلامت کشور جلوگیری کند، بنابراین ضروری است تا نهادهای حاکمیتی به عنوان تصمیم‌گیران نظام سلامت کشور، در کنار سیاست‌گذاری برای تأمین و تولید داروهای مؤثر، برنامه‌ریزی مدونی در راستای آموزش و آگاهی‌رسانی عمومی نیز داشته باشند.

انتهای خبر/

درباره نویسنده

لینک کوتاه خبر

نظر / پاسخ از