نسرین جابرقادری در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ به بررسی علل و پیامدهای مصرف مواد روانگردان در میان جوانان و نوجوانان پرداخت و اظهار داشت: مصرف مواد مخدر و محرک‌ها در میان نسل جوان به دلایل مختلفی از جمله فشارهای روانی، استرس‌های روزمره و القای نگرش‌های مثبت از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در حال گسترش است.

مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی اسلامی - ایرانی دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه افزود: یکی از علل مهم و شایع مصرف مواد روان‌گردان، به‌ویژه در بین نوجوانان و جوانان، این است که افراد از دیدگاه مثبتی نسبت به این مواد برخوردارند.

وی تصریح کرد: بسیاری از افراد در دوره‌های خاصی از زندگی خود به‌ویژه در سنین نوجوانی که هنوز در حال شکل‌گیری هویت خود هستند، بر این باورند که مصرف این مواد ممکن است به آن‌ها کمک کند تا مشکلات و استرس‌های روزمره خود را کاهش دهند و به‌طور موقت احساس بهتری پیدا کنند، این نگرش‌های مثبت در بیشتر موارد بر اساس باورهای غلط و اطلاعات نادرست استوار است که در فضای اجتماعی و رسانه‌ای به‌شدت تبلیغ می‌شود.

جابرقادری در ادامه توضیح داد: یکی از دلایل اصلی استفاده از مواد روان‌گردان در میان جوانان، تصور غلط این است که این مواد باعث افزایش تمرکز، هوشیاری و انرژی می‌شوند؛ به‌ویژه مصرف مواد محرک مانند ریتالین، کافئین و حتی داروهای آرام‌بخش که گاه به‌طور نادرست به‌عنوان روش‌هایی برای کاهش خستگی و افزایش توان ذهنی در نظر گرفته می‌شوند، در میان دانشجویان و دانش‌آموزان بسیار رایج است و این افراد باور دارند که مصرف چنین موادی می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا مدت طولانی‌تری بیدار بمانند و مطالب درسی را مرور کنند، بدون اینکه عواقب جدی آن را درک کنند.

مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی اسلامی - ایرانی دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه بیان کرد: در بسیاری از موارد، افرادی که برای اولین بار از این مواد استفاده می‌کنند، تصور می‌کنند که مصرف گاه‌به‌گاه آن‌ها هیچ عوارضی نخواهد داشت؛ این افراد فکر می‌کنند که مصرف مواد محرک مانند کافئین، شیشه یا داروهای مشابه، فقط یک ابزار موقتی برای افزایش تمرکز است و هیچ‌گونه وابستگی یا اعتیادی ایجاد نخواهد کرد اما واقعیت این است که این مواد به‌طور مستقیم بر سیستم عصبی و شیمی مغز تأثیر می‌گذارند و باعث ایجاد تغییرات بنیادین در مسیرهای پاداش مغزی می‌شوند.

جابرقادری ادامه داد: مصرف مداوم این مواد در نهایت منجر به تغییرات پایدار در عملکرد مغز و اعتیاد به آن‌ها می‌شود، این تغییرات می‌تواند شامل مشکلات جدی در تمرکز، حافظه، احساسات و توانایی‌های شناختی باشد.

وی افزود: به‌طور خاص، در مورد مواد محرک مانند ریتالین و شیشه، مصرف‌کنندگان به‌طور تدریجی به‌طور فزاینده‌ای به این مواد وابسته می‌شوند و برای حفظ احساس انرژی و تمرکز، باید مقدار بیشتری از آن‌ها مصرف کنند، این افزایش تدریجی مصرف می‌تواند در نهایت منجر به اختلالات روان‌شناختی جدی مانند اضطراب، افسردگی و مشکلات ارتباطی شود.

جابرقادری تأکید کرد: یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در زمینه مبارزه با مصرف مواد روانگردان، ناآگاهی جوانان از خطرات بلندمدت این مواد است؛ بسیاری از افراد، به‌ویژه در سنین نوجوانی و جوانی، تصور می‌کنند که این مواد هیچ‌گونه آسیبی به سلامت جسمی و روانی آن‌ها نخواهد زد و به‌طور موقت می‌توانند از آن‌ها برای بهبود عملکرد خود استفاده کنند اما این نگرش نادرست باعث می‌شود که جوانان به‌راحتی وارد مسیر مصرف مداوم این مواد شوند و به‌دنبال آن به اعتیاد دچار شوند.

این کارشناس مسائل اجتماعی، همچنین به اهمیت پیشگیری و آگاهی‌بخشی در این زمینه اشاره کرد و گفت: نقش خانواده‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها در ایجاد آگاهی و فرهنگ‌سازی بسیار حیاتی است، همچنین آموزش صحیح در زمینه آثار و پیامدهای مصرف مواد روان‌گردان و ترویج سبک زندگی سالم و متعادل می‌تواند به‌طور مؤثری در کاهش میزان مصرف این مواد در میان جوانان و نوجوانان تأثیرگذار باشد.

وی در ادامه به شرح ۱۰ دسته از مواد روانگردان پرداخت و آثار مختلف آن‌ها را بر بدن و روان افراد توضیح داد و گفت: از جمله این مواد می‌توان به الکل، کافئین، حشیش، آمفتامین‌ها، شیشه، داروهای آرام‌بخش و ضداضطراب اشاره کرد.

وی افزود: مصرف هر یک از این مواد به‌طور مستقیم بر سیستم عصبی تأثیر می‌گذارد و می‌تواند منجر به تغییرات جدی در عملکرد مغز و بدن فرد شود؛ این تغییرات ممکن است شامل اختلالات خواب، اضطراب، افسردگی، مشکلات قلبی، اختلالات گوارشی و حتی آسیب‌های مغزی باشد.

قادری همچنین به آثار بلندمدت مصرف مواد محرک مانند ریتالین و شیشه اشاره کرد و خاطرنشان کرد: مصرف بلندمدت مواد محرک همچون شیشه می‌تواند باعث ایجاد مشکلات جدی در حوزه‌های مختلف زندگی فرد شود؛ یکی از این مشکلات، ایجاد تغییرات دائمی در عملکرد مغز است که می‌تواند به کاهش توانایی‌های شناختی، مشکلات حافظه و اختلالات خلقی منجر شود.

وی توضیح داد: در نهایت، افرادی که به مصرف مداوم این مواد ادامه می‌دهند، احتمالاً با مشکلات جدی روان‌شناختی روبه‌رو خواهند شد که ممکن است نیاز به درمان‌های طولانی‌مدت و پیچیده داشته باشد.

وی با تأکید بر نقش قابل توجه و تأثیر رسانه‌ها و فضای مجازی بر نگرش جوانان نسبت به مصرف مواد روان‌گردان، گفت: بسیاری از جوانان و نوجوانان تحت تأثیر تبلیغات و نمایش‌های رسانه‌ای که مصرف مواد روان‌گردان را جذاب و بی‌خطر نشان می‌دهند، به‌سمت این مواد کشیده می‌شوند؛ این نگرش مثبت که توسط برخی از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ترویج می‌شود، به‌ویژه در میان نوجوانان و جوانان می‌تواند باعث افزایش مصرف مواد و در نهایت منجر به اعتیاد شود.

 مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی اسلامی - ایرانی دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه در پایان سخنان خود به اهمیت تقویت مهارت‌های زندگی، ایجاد فضاهای سالم اجتماعی و آموزشی و همچنین فراهم آوردن منابع مشاوره‌ای برای جوانان و خانواده‌ها اشاره کرد و اظهار داشت: تنها از طریق آگاهی‌بخشی و حمایت‌های اجتماعی می‌توان میزان مصرف مواد روان‌گردان در میان جوانان را کاهش داد و به این ترتیب، سلامت روانی و جسمانی نسل آینده را تضمین کرد.

انتهای خبر/