نسرین جابرقادری در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ با اشاره به در پیش بودن آزمون کنکور سراسری اظهار داشت: مصرف مواد روان‌گردان در میان دانش‌آموزان و داوطلبان کنکور به بهانه بیدار ماندن و تمرکز بیشتر، پدیده‌ای نگران‌کننده و در حال گسترش است، نوجوانان گاه به‌ دلیل فشارهای تحصیلی، از مسیرهای نادرست مانند مصرف قرص‌های محرک و مخدر، راه رهایی موقت می‌جویند که بسیار خطرناک است.

وی افزود: در بسیاری از موارد، هدف اولیه نوجوان فقط چند ساعت بیدار ماندن یا افزایش تمرکز کوتاه‌مدت است؛ اما این تصمیم اشتباه به‌ مرور تبدیل به وابستگی می‌شود و فرد دیگر بدون این ماده قادر به ادامه مطالعه یا استراحت نیست و این آغاز یک چرخه معیوب است.

مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی اسلامی - ایرانی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه تأکید کرد: بسیاری از نوجوانان و کنکوری‌ها با این تفکر اشتباه که یک بار مصرف مشکلی ندارد، وارد چرخه مصرف می‌شوند که این نوع نگرش، در کنار تبلیغات منفی فضای مجازی، بستر شکل‌گیری عادت‌های پرخطر و وابستگی شدید را فراهم می‌کند.

وی توضیح داد: یکی از دلایل رایج شروع مصرف، باور غلط به بی‌خطر بودن موادی مانند کافئین بالا، ریتالین یا حتی داروهای خواب‌آور است؛ این مواد اگرچه ممکن است در ابتدا اثر مثبتی روی تمرکز یا بیداری بگذارند، اما به سرعت اثرات منفی روانی و فیزیولوژیکی خود را نشان می‌دهند.

جابرقادری اذعان داشت: نوجوانانی که به مصرف محرک‌ها برای درس‌خواندن روی می‌آورند، به تدریج متوجه می‌شوند که بدون آن‌ها تمرکز ندارند یا خوابشان به هم ریخته است؛ این وضعیت زمینه‌ساز اختلال در چرخه طبیعی خواب، عملکرد مغز و افت عملکرد درسی در بلندمدت می‌شود.

وی افزود: در مغز انسان، مواد محرک با افزایش غیرطبیعی دوپامین باعث ایجاد حس پاداش شدید می‌شوند؛ احساسی فراتر از آنچه در زندگی عادی تجربه می‌کنیم اما با گذشت زمان، مغز به این سطح عادت می‌کند و دیگر هیچ چیز طبیعی قادر به ایجاد شادی یا انگیزه نخواهد بود.

مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی اسلامی - ایرانی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه تأکید کرد: فرد مصرف‌کننده به مرور دچار حالتی به نام بی‌لذتی می‌شود و دیگر از غذا خوردن، خواب، معاشرت با دوستان یا حتی موفقیت در امتحانات لذت نمی‌برد و تنها با ماده مصرفی آرام می‌گیرد که این وضعیت، نشانه بارز وابستگی روانی است.

وی هشدار داد: برخی مواد محرک مانند آمفتامین‌ها، از جمله ریتالین یا شیشه، در مغز تغییرات ساختاری ایجاد می‌کنند و این تغییرات باعث اختلال در حافظه، قضاوت، تغییر خلق‌ و خو و حتی منجر به روان‌پریشی می‌شود، این مواد دشمن خاموش تمرکز واقعی و سلامتی بلندمدت هستند.

جابرقادری گفت: وابستگی به محرک‌ها نه‌تنها باعث بروز علائم جسمی همچون افزایش ضربان قلب، بی‌خوابی و تهوع می‌شود، بلکه فرد را از توانایی طبیعی برای تمرکز و برنامه‌ریزی محروم می‌کند و این وابستگی به مرور جای تمرکز اصیل و پایدار را می‌گیرد.

مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی اسلامی - ایرانی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه تأکید کرد: راهکار اصلی برای پیشگیری از گرایش نوجوانان به مواد، آموزش و آگاهی‌رسانی شفاف به زبان ساده و با مثال‌های واقعی است، والدین و معلمان باید فضایی فراهم کنند که نوجوانان دغدغه‌ها، ترس‌ها و نیازهایشان را بدون ترس بیان کنند.

وی تصریح کرد؛ دانش‌آموزان باید با تکنیک‌های طبیعی افزایش تمرکز آشنا شوند؛ مانند تغذیه سالم، مدیریت زمان، خواب منظم، ورزش روزانه و تمرین تنفس عمیق، استفاده از مکمل‌های دارویی بدون تجویز پزشک، تنها راهی به سوی وابستگی، افسردگی و افت تحصیلی است.

جابرقادری گفت: در کنار همه این‌ها، لازم است نظام آموزش و رسانه‌ها، الگوسازی مثبت و واقعی از موفقیت را جایگزین تصویرهای دروغین فضای مجازی کنند؛ تصویری که نشان دهد موفقیت از مسیر تلاش پایدار، تعادل و سلامت جسم و روان حاصل می‌شود، نه با مصرف محرک‌ها.

مدیر مرکز مشاوره مبتنی بر سبک زندگی اسلامی - ایرانی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در جمع‌بندی سخنان خود خطاب به دانش‌آموزان و کنکوری‌ها بیان کرد: پیام اصلی برای دانش‌آموزان این است که ذهن و بدن شما سرمایه اصلی موفقیت‌تان است؛ راه‌های تقلبی تمرکز، دیر یا زود همه چیز را از شما می‌گیرد؛ آگاهانه انتخاب کنید، مشورت بگیرید و به توانایی‌های طبیعی خود اعتماد داشته باشید.

انتهای خبر/