به گزارش شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ ایران با توافق صلح بین آذربایجان و ارمنستان موافق است، اما نسبت به حضور آمریکا و رژیم صهیونیستی در قفقاز جنوبی و تغییرات احتمالی در مرزهای منطقه نگرانی جدی دارد. 

اهداف آمریکا از طریق کریدور زنگزور شامل افزایش پیوند کشورهای آسیای مرکزی با رژیم صهیونیستی، مقابله با ایران، و توسعه قلمرو ناتو و نفوذ ترکیه در آناتولی و قفقاز جنوبی است. آمریکا همچنین به دنبال حضور در حیطه خلوت روسیه و وصل شدن به شرق جهان و چین از طریق دریای خزر است. 

واکنش ایران باید چندبعدی و ترکیبی باشد، از تقویت دیپلماسی منطقه‌ای گرفته تا حضور فعال در قفقاز جنوبی. ایران باید بر افزایش کارآمدی مسیرهای ترانزیتی خود، توسعه زیرساخت‌ها و دیپلماسی منطقه‌ای فعال تمرکز کند. همچنین، طراحی رژیم حکمرانی دقیق برای مسیرهای موجود می‌تواند جایگاه ایران را حفظ کند. 

برای ایران، زنگزور فقط یک مسیر جاده‌ای نیست؛ خط قرمز امنیت ملی است. تهدید حضور اطلاعاتی، امنیتی و تجاری غرب در شمال کشور، نیازمند واکنش چندبعدی تهران است. 

توافق اخیر آمریکا و اروپا برای ایجاد کریدور اقتصادی و امنیتی در آسیای مرکزی به عنوان کلیدی برای امنیت ملی آمریکا تلقی می‌شود. این کریدور نه تنها دسترسی آمریکا و اروپا به منابع غنی نفت، گاز و فلزات خاکی کمیاب در آسیای مرکزی را فراهم می‌کند، بلکه وابستگی راهبردی اروپا به روسیه و چین را به طور چشم‌گیری کاهش خواهد داد. 

اهداف آمریکا

اهداف آمریکا از این توافق می‌تواند شامل موارد زیر باشد: 

ایجاد پیوند اقتصادی - امنیتی مستقیم بین آسیای مرکزی و اروپا

تأمین فلزات خاکی کمیاب برای صنایع تکنولوژیک غرب

جلوگیری از تسلط ژئوپلیتیک روسیه و چین بر قفقاز و افزایش نفوذ در منطقه‌ی قفقاز و اوراسیا

قطع ارتباط ایران با منطقه

ورود آذربایجان و کشورهای آسیای مرکزی به پیمان ابراهیم

آمریکا به دنبال ورود آذربایجان و برخی کشورهای آسیای مرکزی به برقراری رابطه با رژیم صهیونیستی در قالب پیمان ابراهیم است. اهداف آمریکا و رژیم صهیونیستی از این اقدام می‌تواند شامل موارد زیر باشد: 

۱- مقابله با ایران: طرح ابراهیم برای مقابله با ایران و مسئله فلسطین ایجاد شد. 
۲-دستاوردسازی: آمریکایی‌ها به دنبال برقراری روابط عربستان و رژیم صهیونیستی بودند، اما اکنون به دنبال کشور یا کشورهای دیگری به عنوان جایگزین عربستان سعودی هستند. 
۳- افزایش همکاری‌های نظامی و اقتصادی: آذربایجان و رژیم صهیونیستی هم‌اکنون مراودات گسترده‌ای در سطح نظامی و اقتصادی دارند. 
۴- خفگی ژئوپلیتیکی ایران: صهیونیست‌ها بعد از عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، اکنون متمایل به ارتباطات رسمی با همسایگان شمالی ایران شده‌اند. 

این توافق و ورود کشورهای آسیای مرکزی به پیمان ابراهیم می‌تواند پیامدهای مهمی برای منطقه و ایران داشته باشد. 

نویسنده: فتح‌الله کلانتری؛ کارشناس مسائل غرب آسیا و استاد دانشگاه عالی دفاع ملی