
زنگ خطر تهدید امنیت غذایی بهصدا در آمد؛
کاهش تولید گندم و وقوع خشکسالی در کرمانشاه
خشکسالی و کاهش بارندگی در کرمانشاه باعث کاهش برداشت گندم و مشکلاتی در خرید تضمینی شده است؛ قطعی برق و تأخیر در پرداختها نیز شرایط کشاورزان را سختتر کرده است.
به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ گندم، نهتنها محصولی کشاورزی، بلکه نمادی از ثبات ملی، امنیت غذایی و قدرت تصمیمسازی دولت در عرصه اقتصاد است. از این رو، هر مرحله از کشت تا خرید آن، آئینهای روشن از سیاستهای کلان کشور در حوزه معیشت و تولید بهشمار میرود.
در میان استانهای تولیدکننده، کرمانشاه جایگاهی ممتاز دارد؛ استانی که جغرافیای حاصلخیز، تنوع اقلیمی و سهم بالای آن در تولید گندم کشور، آن را به یکی از حساسترین کانونهای رصد عملکرد نهادهای حمایتی و اجرایی بدل کرده است.
اهمیت بررسی روند خرید گندم در کرمانشاه، فراتر از اعداد و آمار است، این مسئله بهمثابه آزمونی واقعی برای سنجش میزان کارآمدی سیاستهای حمایتی، اثربخشی نظام قیمتگذاری و کیفیت ارتباط دولت با جامعه تولیدکننده تعبیر میشود.
در شرایطی که کشاورزی با چالشهایی چون افزایش هزینه تولید، تغییرات اقلیمی و نوسانات بازار نهادهها روبهرو است، چگونگی خرید تضمینی گندم، به شاخصی برای اعتمادسازی یا تضعیف انگیزه تولید نزد کشاورزان تبدیل شدهاست.
از همین منظر، پرداختن به ابعاد مختلف خرید گندم در استان کرمانشاه، تنها گزارش از یک رخداد فصلی نیست، بلکه بازخوانی دقیق رابطه دولت و مردم در یکی از حیاتیترین حوزههای کشور، یعنی «امنیت غذایی و عدالت اقتصادی» است.
کاهش ۲۵ درصدی خرید تضمینی گندم در مناطق گرمسیر
علی ملکشاهی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: از ابتدای فصل خرید تضمینی گندم تاکنون، بیش از ۸۷ هزار تن گندم در مناطق گرمسیر استان کرمانشاه خریداری شده است، این میزان فقط مربوط به مناطق گرمسیر است.
مدیرکل غله و بازرگانی استان کرمانشاه افزود: عملیات خرید تضمینی در مناطق معتدل و سردسیر استان هنوز آغاز نشده است؛ با شروع برداشت در این مناطق، انتظار میرود حجم خرید تضمینی بهطور قابل توجهی افزایش یابد و روند خرید به سطح مطلوبی برسد.
وی درباره مقایسه با سال گذشته، گفت: امسال حدود ۲۵ درصد کاهش خرید تضمینی گندم در مناطق گرمسیر داشتهایم، علت این کاهش تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگیها بوده که تأثیر مستقیمی بر میزان و کیفیت تولید گندم داشته است.
ملکشاهی بیان کرد: تاکنون ۱۳ مرکز خرید تضمینی فعال شده است، این مراکز شامل یک مرکز دولتی، ۹ مرکز سیلوی بخش خصوصی و سه مرکز مباشر تعاون روستایی هستند که با ظرفیت کامل خدماترسانی میکنند.
مدیرکل غله و بازرگانی استان کرمانشاه عنوان کرد: برای رفاه کشاورزان، بیش از ۶۰ مرکز خرید تضمینی در استان پیشبینی شده است؛ با شروع برداشت در مناطق دیگر، این مراکز نیز بهتدریج فعال خواهند شد تا کشاورزان در نقاط مختلف استان بتوانند به آسانی محصول خود را تحویل دهند.
وی تأکید کرد: مراکز خرید تضمینی بهگونهای مستقر شدهاند که کمترین فاصله را تا مزارع داشته باشند، پراکندگی مناسب این مراکز سبب شده کشاورزان نیاز به طی مسیر طولانی نداشته باشند و فرآیند تحویل آسانتر صورت گیرد.
ملکشاهی اذعان کرد: نظارت مستمر بر فرآیند خرید تضمینی وجود دارد؛ عاملان تشخیص و ذیحسابان بهطور مرتب بر روند خرید نظارت میکنند تا کیفیت و انصاف در خرید حفظ شود و مشکلات احتمالی به سرعت برطرف شود.
مدیرکل غله و بازرگانی استان کرمانشاه تصریح کرد: همچنین تیمهای بازرسی ادارهکل غله استان بهصورت روزانه، حتی در روزهای تعطیل، در مراکز خرید حضور مییابند، این بازرسیها با هدف حفظ شفافیت و اطمینان از اجرای درست فرآیند خرید انجام میشود.
وی ادامه داد: مراکز خرید از ساعت ۸ صبح تا ۱۰ شب فعال هستند و آماده دریافت گندم کشاورزان هستند، این ساعات کاری به گونهای تنظیم شده که کشاورزان بتوانند در زمان مناسب محصول خود را به فروش برسانند.
ملکشاهی خاطرنشان کرد: کشاورزان پیش از تحویل گندم، هماهنگیهای لازم را با مراکز خرید انجام دهند ضمن آن که گندم باید پس از خشک شدن کامل و با کیفیت مناسب عرضه شود تا پذیرش آن بدون مشکل انجام گیرد.
مدیرکل غله و بازرگانی استان کرمانشاه در پایان گفت: برنامهریزی لازم برای پرداخت به موقع مطالبات کشاورزان انجام شده است، امیدواریم پرداختها در بازه زمانی مناسب انجام شده و کشاورزان نگرانی بابت دریافت مطالبات خود نداشته باشند.
خشکسالی و قطعی برق؛ تهدید دوگانه برای صنعت گندم
محمدجواد علیشاهی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ با اشاره به وضعیت خرید گندم در مرکز تحت مدیریت خود، اظهار داشت: میزان خرید روزانه گندم در این مرکز بسیار متغیر است و در برخی روزها به یکهزار تُن نیز میرسد.
مدیرکارخانه آرد سبای کرمانشاه افزود: این میزان خرید صرفاً مربوط به مرکز ماست و با توجه به شرایط اقلیمی از جمله خشکسالی در سایر نقاط ممکن است آمار تحویل گندم بسیار متفاوت و کاهش یا افزایش چشمگیری داشته باشد.
وی در ادامه با اشاره به چالشهای حین تحویل گندم از کشاورزان، گفت: هرساله با مشکلاتی در زمینه توزیع و تخلیه گندم از سوی کشاورزان روبهرو هستیم که روند پذیرش را کُند و زمانبر میکند.
علیشاهی ادامه داد: یکی از چالشهای اساسی در زمان تحویل گندم، قطعی برق و توقف ناگهانی فعالیت دستگاههای آزمایشگاهی، باسکولها، ترازوی دیجیتال و سایر تجهیزات الکترونیکی در مرکز است که روند کار را مختل میسازد.
مدیر کارخانه آرد سبای کرمانشاه تصریح کرد: اگرچه از یوپیاس استفاده میکنیم، اما این تجهیزات توان لازم برای بهکار انداختن بالابرها، موتورهای صنعتی و دیگر تجهیزات سنگین را ندارند و صرفاً برای سیستمهای سبک پاسخگو هستند.
به گفته علیشاهی، استفاده از ژنراتور قدرتمند میتواند این مشکل را در فصول گرم تا حدی برطرف کند؛ اما در فصل سرما، کمبود گازوئیل و دشواری تأمین سوخت، مانع اصلی بهرهبرداری از این راهحل میشود.
وی با بیان اینکه ژنراتورهای مناسب برای این حجم از فعالیت حدود ۲۴۰ لیتر سوخت در ساعت مصرف میکنند، گفت: تأمین چنین تجهیزاتی هزینهبر است و اولویت تخصیص سوخت در زمستان به بخش نیروگاهی اختصاص داده میشود.
مدیر کارخانه آرد سبا کرمانشاه خاطرنشان کرد: در فصلهای سرد، بهدلیل تمرکز بر مصرف گازوئیل بهجای مازوت در نیروگاهها، صنایع و مراکز کشاورزی در تأمین سوخت مورد نیاز خود با مشکل جدی مواجه میشوند و دچار وقفه در فعالیت میشوند.
علیشاهی درباره امکانات ذخیرهسازی و حمل گندم در استان نیز بیان کرد: چه در مرکز ما و چه در سطح استان، زیرساختهای لازم برای ذخیرهسازی بهخوبی فراهم است و ظرفیت انبارهای موجود از میزان تولید فراتر میرود.
وی تأکید کرد: از این نظر، استان ما با هیچ مشکلی روبهرو نیستند و ظرفیت ذخیرهسازی در سطح بسیار مناسبی قرار دارد که امکان جمعآوری و نگهداری مطلوب گندم را فراهم کرده است.
مدیر کارخانه آرد سبای کرمانشاه با اشاره به اهمیت پایداری فعالیت مراکز خرید تضمینی، گفت: در فصل برداشت نباید برق این واحدها قطع شود؛ زیرا وقفه در کار، منجر به ازدحام گندم، کاهش سرعت پذیرش و بروز اختلالهای گسترده میشود.
وی افزود: در شرایط خشکسالی، کوچکترین تأخیر در تحویل گندم میتواند به وقوع آتشسوزی منجر شود، اگر چنین حادثهای رخ دهد، نتیجه یک سال زحمت کشاورزان بهسادگی از بین خواهد رفت.
علیشاهی تأکید کرد: تأمین برق پایدار و حمایت از نیروی انسانی مراکز خرید تضمینی نهتنها به نفع تولید ملی بلکه در راستای صیانت از معیشت کشاورزان و حفظ امنیت غذایی کشور ضروری و اجتنابناپذیر است.
پرداخت مطالبات کشاورزان بهموقع نیست
روشن نجفیان در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ از وضعیت نامطلوب کشت گندم در سال جاری، افزایش چشمگیر هزینههای تولید و تأخیر در پرداخت مطالبات کشاورزان انتقاد کرد و خواستار توجه جدی و فوری دولت به مشکلات این بخش شد.
کشاورز نمونه کرمانشاهی با اشاره به شرایط امسال مزارع گندم، بیان کرد: وضعیت مزارع نسبت به سال گذشته تفاوت قابل توجهی نداشته و همچنان متأثر از خشکسالی است؛ بارندگیها امسال بسیار کمتر از حد انتظار بود که بهطور مستقیم برداشت محصول را کاهش داده است.
وی تصریح کرد: در صورت کاهش بارشها، عملکرد گندم به شدت کاهش مییابد؛ گندم در شرایط آب و هوایی مناسب عملکرد مطلوبی دارد، اما کمبود بارندگی موجب میشود که به منابع آب کمکی و رگههای آبی نیاز داشته باشیم، در غیر این صورت محصولدهی قابل قبول نخواهد بود.
نجفیان با اشاره به روند خرید تضمینی گندم، عنوان کرد: بهطور کلی از فرآیند خرید تضمینی رضایت داریم، اما قیمت تعیینشده فاصله زیادی با هزینههای واقعی تولید دارد؛ امسال هزینههای کشاورزی بهطور چشمگیری افزایش یافته، در حالی که نرخ خرید تضمینی گندم تقریباً ثابت مانده است؛ این مسئله باعث نارضایتی کشاورزان شده است.
این کشاورز گندمکار کرمانشاهی با اشاره به تأخیرهای طولانی در پرداخت مطالبات، تصریح کرد: مطالبات کشاورزان معمولاً بهموقع پرداخت نمیشود و حدود دو ماه با تأخیر، آن هم بهصورت مرحلهای و محدود، انجام میگیرد که این موضوع برنامهریزی برای کشت آینده را دچار مشکل میکند.
وی با اشاره به افزایش شدید هزینههای تولید، اذعان کرد: امسال تقریباً تمامی نهادهها از جمله کود، بذر، سوخت، ماشینآلات و دستمزد کارگر با رشد چندبرابری همراه بودهاند، اما نرخ خرید تضمینی گندم هیچ تغییری نکرده و این مسئله موجب نارضایتی کشاورزان شده است.
نجفیان در پایان با ابراز نگرانی نسبت به سال زراعی آینده، گفت: کمبود منابع آب و تأخیر در پرداخت مطالبات، دو دغدغه اصلی کشاورزان است؛ اگر این شرایط ادامه یابد، کشت گندم توجیه اقتصادی نخواهد داشت و احتمالاً برخی کشاورزان کنار خواهند کشید.
بستههای حمایتی جهاد کشاورزی برای مقابله خشکسالی
فرهاد شریفی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ با اشاره به تداوم خشکسالی و کاهش شدید منابع آبی، از اجرای مجموعهای از اقدامات آموزشی، مدیریتی و حمایتی برای کاهش اثرات خشکسالی در بخش زراعت خبر داد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه با تأکید بر اهمیت اطلاعرسانی هدفمند به کشاورزان، افزود: به کشاورزان آبیکار اطلاع دادهایم که از کشت محصولات پرآببر پرهیز کنند، این اطلاعرسانی از طریق پیامک، برگزاری کلاسهای ترویجی و جلسات تخصصی با بهرهبرداران انجام شده است.
وی تصریح کرد: با توجه به وضعیت ناتراز منابع آبی و کاهش بارشها در استان ضرورت دارد کشاورزان از کشت محصولات آب بر در شرایط خشکسالی اجتناب کنند.
شریفی با اشاره به اقدامات بازدارنده برای کشت برنج، گفت: با همکاری استانداری، فرمانداری، امور آب و سایر دستگاهها، کشت برنج و کشت دوم محصولات در مناطق معتدل و سردسیر ممنوع شده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه عنوان کرد: شورای تأمین شهرستانها به ریاست فرماندار نسبت به امحای خزانههای برنج اقدام میکنند، این مصوبه در شهرستانهایی مانند کنگاور به مرحله اجرا رسیده و از ادامه کشت غیرمجاز برنج جلوگیری شده است.
وی در ادامه به موضوع الگوی کشت پرداخت و گفت: وزارت جهاد کشاورزی هر ساله الگوی کشت محصولات زراعی را به استانها ابلاغ میکند؛ ما نیز بر اساس این الگو، کشت محصولات پرآببر را محدود کرده و به کشاورزان پیشنهاد محصولاتی با نیاز آبی کمتر را میدهیم.
شریفی خاطرنشان کرد: اصلاح الگوی کشت یکی از مهمترین راهکارهای مقابله با خشکسالی است؛ در صورت رعایت این الگو از سوی کشاورزان، هم تولید محصولات حفظ میشود و هم مصرف آب در بخش زراعت بهصورت اصولی کنترل خواهد شد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه در بخش دیگری از سخنان خود، به بستههای حمایتی جهاد کشاورزی اشاره و بیان کرد: همه کشتهای گندم و دانههای روغنی از جمله کلزا تحت پوشش بیمه فراگیر قرار گرفتهاند تا در صورت خسارت ناشی از خشکسالی، خسارت آنها جبران شود.
وی اذعان کرد: حدود یک ماه پیش جلسهای با صندوق بیمه محصولات کشاورزی برگزار و مقرر شد کارشناسان صندوق با همکاری جهاد کشاورزی از مناطق خسارتدیده بازدید کرده و فرآیند پرداخت خسارت به کشاورزان را آغاز کنند.
شریفی ادامه داد: پرداخت این خسارات از طریق بانک کشاورزی و صندوق بیمه محصولات کشاورزی صورت میگیرد، این حمایت بیمهای بخشی از سیاستهای حمایتی جهاد کشاورزی برای کاهش آثار خشکسالی بر تولیدات کشاورزی کشور است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه همچنین از توسعه سیستمهای نوین آبیاری بهعنوان دومین محور بسته حمایتی جهاد کشاورزی نام برد و گفت: در سالهای اخیر تمرکز ما از آبیاری بارانی به سمت سیستم آبیاری نوارتیب یا همان آبیاری قطرهای تغییر کرده است.
وی ادامه داد: بخشی از اعتبارات سازمان جهاد کشاورزی به مساعدت در تأمین بخشی از نوارتیپ اختصاص یافته است و کشاورزانی که تمایل به استفاده از این فناوری دارند را دارند، تعلق میگیرد تا بتوانند روشهای آبیاری را اصلاح کنند.
شریفی خاطرنشان کرد: استفاده از سیستمهای نوین آبیاری باعث صرفهجویی قابل توجه در مصرف آب کشاورزی میشود؛ اگر این سیستمها بهدرستی ترویج، توسعه و اجرا شوند، میتوان تا حد زیادی با بحران خشکسالی مقابله کرد.
وی در پایان تأکید کرد: اگر مجموعه اقدامات آموزشی، حمایتی و فنی سازمان جهاد کشاورزی با همراهی کشاورزان اجرایی شود، میتوانیم تا حدودی منابع آبی بخش زراعت را حفظ کرده و از آسیبهای جدیتر جلوگیری کنیم.
به گزارش شبکه اطلاعرسانی «مرصاد»؛ بررسی وضعیت خرید تضمینی گندم در استان کرمانشاه، بازتابی روشن از پیچیدگیهای موجود در زنجیره تولید، تأمین و حمایت از محصولات راهبردی کشور است؛ گندمکاران کرمانشاهی با وجود خشکسالی، قطعی برق و تأخیر در پرداخت مطالبات، پایبند به تولید و امنیت غذاییاند.
کاهش ۲۵ درصدی خرید تضمینی گندم در مناطق گرمسیر، هشداری جدی نسبت به تأثیرات تغییرات اقلیمی و ناکارآمدی زیرساختهای حمایتی است؛ نبود برق پایدار، تجهیزات کافی و سوخت مناسب در فصل برداشت، زحمات کشاورزان را در معرض مخاطره قرار میدهد.
کشاورزان نگرانی عمیقی از بیثباتی پرداخت مطالبات، ناهماهنگی قیمتهای تضمینی با هزینههای واقعی و ضعف در اجرای سیاستهای حمایتی دارند؛ این شرایط انگیزه تولید را کاهش داده و در بلندمدت امنیت غذایی و عدالت اقتصادی را تهدید میکند.
با توجه به شرایط اقلیمی خاص کرمانشاه، دولت باید بازنگری در قیمتگذاری، تقویت زیرساختهای فنی و لجستیکی، تسهیل پرداخت و توسعه مشوقهای تولید را در اولویت قرار دهد، اصلاح الگوی کشت و حمایت عملی از کشاورزان آگاه نیز ضروری است.
پایداری تولید گندم در کرمانشاه نهتنها به تلاش کشاورزان وابسته است، بلکه نیازمند سیاستگذاری هوشمند، پاسخگویی شفاف و حمایت مستمر دولت در مواجهه با تهدیدهای اقلیمی و اقتصادی است، این اقدامات برای حفظ استقلال غذایی کشور حیاتیاند.
انتهای خبر/
درباره نویسنده
لینک کوتاه خبر
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!