علی سروستانی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی شبکه اطلاع‌رسانی «مرصاد»؛ اظهار داشت: شیخ مفید با نام اصلی محمدبن محمدبن نعمان در سال ۳۳۶ هجری قمری در بغداد زاده شد؛ شهری که در آن دوران مرکز شکوفایی علوم اسلامی بود.

وی افزود: نبوغ کم‌نظیر شیخ مفید، تلاش شبانه‌روزی و حضور در مناظرات علمی، سبب شد که در جوانی به یکی از برجسته‌ترین چهره‌های فقه، کلام و اندیشه تبدیل شود. جایگاه علمی شیخ مفید به‌قدری ویژه بود که بزرگان عصر او، از شیعه و سنی، به استحکام استدلال و قدرت تحلیلش اذعان داشتند.

این فعال فرهنگی و دانش‌آموخته تاریخ گفت: شیخ مفید آثار فراوانی در حوزه فقه، اصول، کلام و تاریخ برجای گذاشت؛ آثاری که هرکدام زیربنای اندیشه شیعی را تحکیم کردند. کتاب‌هایی چون اوائل‌المقالات، الارشاد، المقنعه و النکت الاعتقادیه نه‌تنها متون درسی حوزه‌ها شدند، بلکه امروز نیز از منابع اصلی پژوهش‌های دینی محسوب می‌شوند. تحلیل‌محوری در آثار او، ویژگی ممتازی است که توانسته میان پژوهشگران نسل‌های مختلف پیوند برقرار کند.

سروستانی خاطرنشان کرد: زندگی فردی و اخلاقی شیخ مفید بر مبنای تقوا، انصاف و کرامت انسانی بنا شده بود. وی با وجود جایگاه رفیع علمی، ساده‌زیست، مردم‌دار و همواره آماده پاسخگویی به نیازهای جامعه بود. تواضعش در برابر مخالفان فکری و رعایت ادب در مناظرات، الگویی از اخلاق در گفتگوست؛ الگویی که امروزه جامعه بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز دارد.

 نقش اجتماعی شیخ مفید پلی میان علم و مردم

این مدرس دانشگاه گفت: شیخ مفید تنها یک عالم منزوی نبود؛ او حضور مؤثر در جامعه داشت و برای حل مسائل زمان خود از دلِ فقه و کلام راه‌حل استخراج می‌کرد. مدرسه علمی او محلی برای تربیت اندیشمندانی شد که بعدها بزرگان مکتب تشیع شدند. پیوند وی با مردم و اهتمام به روشن‌گری دینی نشان می‌دهد که فهم دین بدون نگاه اجتماعی، ناقص و ناکارآمد است.

آموزه‌های شیخ مفید هنوز زنده‌ است

به گفته سروستانی اهمیت شیخ مفید تنها در آثار یا جایگاه علمی او نیست؛ آنچه او را برای دوران ما نیز قابل استفاده می‌کند، روش اجتهادی و نظام فکری‌اش است. شیخ مفید با عقلانیت، گفتگوی علمی و توجه به نیازهای زمان، الگویی روشن برای پاسخ‌گویی دینی در دنیای متغیر امروز ارائه می‌دهد؛ الگویی که باید دوباره احیا شود.

 انطباق آموزه‌های شیخ مفید با جامعه امروز

به گفته وی، مهم‌ترین درس شیخ مفید برای امروز، ضرورت بازخوانی دین با توجه به شرایط اجتماعی است. همان‌گونه که او در عصر خود با جرأت علمی به پرسش‌های نوپدید پاسخ داد، امروز نیز جامعه برای مواجهه با مسائل اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی نیازمند همان روحیه اجتهادی است. تکیه بر عقل، پرهیز از تعصب و توجه به واقعیات جامعه، سه اصل کلیدی در اندیشه شیخ مفید است که می‌تواند فضای فکری کشور را پویاتر و کارآمدتر کند.

شیخ مفید الگویی برای آینده‌سازی فرهنگی و علمی

این فعال فرهنگی در پایان خاطرنشان کرد: شیخ مفید تنها متعلق به تاریخ نیست، بلکه یک سرمایه فکری قابل‌ استفاده برای امروز و فردای جامعه است. اگر حوزه‌های علمیه و مراکز علمی به روش وی در تولید فکر توجه کنند و رسانه‌ها نیز با معرفی صحیح اندیشه‌هایش به ارتقای سواد دینی جامعه کمک کنند، می‌توان انتظار داشت که آموزه‌های این عالم بزرگ، در حل چالش‌های فرهنگی و اجتماعی امروز تأثیرگذار باشد.

انتهای خبر/